Ik was drie weken geleden op de opening van de expositie YoutopiaLab, onderdeel van de Eindhovense Dutch Design week. In YoutopiaLab laat een groep wetenschappelijke onderzoekers en kunstenaars zien in wat voor land we idealiter willen leven. Hoe ziet jouw ideale wereld eruit? “Your-utopia.” Hoe wonen de mensen in jouw wereld, hoe ziet de omgeving eruit? Hoe relax en ontspan je? Hoe verplaats je je van ene naar andere plek? Hoe gaan de mensen met elkaar om? In 2022 – 2023 zijn 100-150 mensen via deze methode geïnterviewd en is het vertaald, in een expositie met verschillende tekeningen, tot een We-topia (onze gezamenlijke ideale wereld), waar een breed palet aan idealen samen komen. Over een groene wereld waar iedereen in het groen leeft, een rode wereld waar veel samen wordt gedaan, een roze wereld waar liefdevolle ontmoetingen centraal staan of een blauwe wereld van de technologie.
De vragen die deze onderzoekers en kunstenaars stellen, zijn mooie vragen waar ieder van ons bij besturen van de stad eigenlijk ook mee bezig is. We praten allemaal met verschillende mensen in de stad en horen hun verhalen. We streven allemaal een ideaal na en we zoeken naar die plekken waar onze idealen het dichtste bij elkaar komen, zodat we ze samen ook kunnen realiseren.
Als raadsleden proberen we iedere keer samen het goede besluit te nemen voor de stad. Echter, we maken ook deel uit van een systeem. Wanneer vinden en besluiten we dat het goed gaat en laten het dan met rust? En hoe sluiten we juist ook iets af wanneer het niet functioneert? Wanneer hebben we het systeem zo vaak met pleisters weer aan elkaar geplakt dat het eigenlijk niet meer werkt. Dat het niet meer ondersteunend is aan de stad en diens mensen. Hoe besluiten we juist op die onderwerpen waar we massaal zien dat het niet goed gaat om het radicaal anders te doen?
- Het aantal mensen in armoede neemt nog steeds niet af en de rijen voor de voedselbank ook niet. Terwijl we in Delft ook een groep superrijken hebben. Draaien we als overheden op tijd de sleutel om, zodat de verschillen tussen arm en rijk weer normaliseren?
- Het aantal mensen, en met name jongeren, op de wachtlijsten voor een betaalbare woning neemt alleen maar toe. Kunnen we het slagschip voldoende in de goede richting sturen zodat wonen weer toegankelijk en betaalbaar wordt voor iedereen?
- Het klimaat verandert harder en met grotere consequenties dat we ooit hadden gedacht. Gaan we met de klimaatadaptatie-maatregelen en de energietransitie snel genoeg en komt iedereen in de snelheid ook voldoende mee?
- Durven we het Delftse slavernijverleden voldoende in de ogen te kijken, excuses aan te bieden en samen de doorwerking van dit geërfde verleden te herkennen om de toekomst vanuit een nieuwe inclusieve bril tegemoet te komen?
- Kunnen we als politiek er samen in slagen, partij overschrijdend en op zowel Europees, landelijk, provinciaal als lokaal niveau, het vertrouwen weer terug verdienen van die mensen die het gevoel hebben het niet meer te kunnen volgen en begrijpen of niet meer mee te kunnen en mogen doen.
Voorzitter, wij mogen onszelf gelukkig prijzen dat we in de omstandigheid zitten dat we in deze veilige setting kunnen reflecteren, kunnen aanscherpen en kunnen dromen over de toekomst. Op het moment dat wij deze begrotingsbehandeling doen, zijn er op verschillende plekken in de wereld mensen die vrezen voor de meest basale basisbehoeften.
We kunnen onze ogen niet sluiten voor het onrecht wat mensen aangedaan wordt en onze gedachten gaan uit naar hen, die slachtoffer zijn van geweld en onderdrukking. Of dat nu Israëlische of Palestijnse slachtoffers zijn. In onze ideale wereld heeft geweld geen plaats.
Voorzitter, juist dat vraagt van ons de sterke verantwoordelijkheid om op dit kleine stukje aarde met elkaar in verbinding te blijven, en met oprechte interesse te proberen elkaars standpunt zo goed als mogelijk te begrijpen. Onze oproep voor vandaag is dan ook: zoek met elkaar naar waar we het met elkaar beter kunnen maken, in plaats van de tegenstellingen op te zoeken.
