Voorzitter,

Dit herstelplan doet pijn. Het raakt Delft en Delftenaren bij het bouwen aan een gezonde stad, bij het bouwen aan een gezonde samenleving. En dat is niet goed.

Het Rijk heeft er de afgelopen jaren voor gekozen om gemeenten te overladen met taken, niet alleen in de zorg maar ook op vele andere beleidsvelden. Ondertussen hebben wij daar niet het benodigde geld bij gekregen en ook niet de zeggenschap om zelf keuzes te maken. GroenLinks maakt zich daar boos over. Dit is feitelijk een aanval op de lokale democratie.

In dat oordeel staan wij niet alleen. Het onderzoek dat de provincie Zuid-Holland heeft laten doen naar de financiële situatie van gemeenten laat precies hetzelfde zien.

Het gevolg daarvan is dat we vanavond moeten debatteren over een herstelplan waarin ons nauwelijks beweegruimte wordt geboden.



Voordat we ingaan op specifieke maatregelen is het goed om eerst van een afstand te kijken naar wat er nu gebeurt.

Wat we zien is dat de korte-termijn-hier-en-nu-zorg wettelijk is verankerd. En de regels van het Rijk jagen ons daar op hoge kosten. Een bekend voorbeeld is dat we nu via de WMO huishoudelijke hulp betalen voor mensen die dat uitstekend zelf kunnen betalen, maar we kunnen daar niets aan veranderen. Het Rijk legt het ons op.

Waar we wél zelf over gaan, dat zijn zaken als welzijnswerk en cultuur. Dat zijn beleidsvelden waar Delft investeert in mensen, hen zelfredzaam maakt, helpt ontwikkelen voor de toekomst. Daarin investeren maakt die inwoners gelukkiger én levert op termijn een besparing op voor Rijk en gemeente.

Delft heeft altijd ingezet op dergelijke activiteiten, de activiteiten die mensen in hun kracht zet. Maar de regels van het Rijk zetten ons met de rug tegen de muur om ook daarin te bezuinigen. Dat is niet goed, niet verstandig, het paard achter de wagen.

 

GroenLinks heeft diep respect voor de manier waarop het college desondanks met de situatie omgaat. Complimenten aan college en vele ambtenaren voor dit herstelplan waarin de begroting met een breed palet aan maatregelen tóch sluitend wordt gemaakt.

Daarin maakt het college keuzes waar GroenLinks achter staat. Er wordt niet bezuinigd op de ondersteuning van mensen die het het hardste nodig hebben, zoals bijvoorbeeld schuldhulpverlening. Er wordt niet bezuinigd op urgente zaken in de energietransitie, zoals investeringen waarmee wijken van het gas af kunnen. Er wordt niet verder bezuinigd op het onderhoud van de buitenruimte. Dit lijkt ons verstandig.

GroenLinks kan zich ook vinden in de keuze om de toekomst van het Prinsenhof nog eens goed tegen het licht te houden. GroenLinks is nog altijd van mening dat wij goed moeten zorgen voor dit unieke monument en dat daarin juist ook kansen schuilen. Maar aan het onmogelijke is niemand gehouden.

Tegelijkertijd zien we dat het college er niet aan heeft kunnen ontkomen om ook te bezuinigen op activiteiten die gaan over het versterken van de sociale basis, over de ontwikkeling van mensen. Bezuinigingen op DOK, op Delft voor Elkaar. Het zijn juist deze activiteiten waarvan we over een aantal jaren gaan merken dat ze ons opbreken, die op termijn gaan leiden tot meer mensen in eenzaamheid, meer mensen zonder werk, meer met een zorgbehoefte. Daar zit dan ook de zorg van GroenLinks.

Het pijnlijke is dat we op dit moment geen andere keuze hebben. Wij zien voor nu geen alternatieven. Maar mocht er maar enigszins ruimte ontstaan om aan deze bezuinigingen te ontkomen, dan moeten we dat doen. Misschien is ons die tijd gegund, want een heel aantal bezuinigingen staan niet ingeboekt voor gelijk volgend jaar maar bijvoorbeeld voor 2023 of 2024.

GroenLinks wil daarom voor deze bezuinigingen twee dingen afspreken met het college:

  • Houdt de raad goed op de hoogte wat het betekent als activiteiten wegvallen. Wat zijn de korte, maar ook de lange termijn effecten.
  • Én laten we zodra er weer enige financiële ruimte komt deze bezuinigingen gelijk tegen het licht houden en mogelijk schrappen.

Eén onderdeel zou GroenLinks gelijk willen schrappen uit het herstelplan en dat is het besluit over de toekomst van 38cc. Dit betreft geen bezuiniging maar een beleidswijziging en hoort daarmee niet thuis in het herstelplan. 38cc krijgt 30.000 euro van de gemeente en een bedrag van 100.000 euro sluist de gemeente jaarlijks door van het Rijk naar 38cc via een zogenaamde decentralisatie-uitkering.

Van die 100.000 euro die we van het Rijk krijgen, zegt het college: we gaan die anders uitgeven. We verschuiven dit geld van 38cc naar iets anders dat er nog niet is. GroenLinks wil daarover eerst een debat voeren in de raad. Omdat het geen bezuiniging is maar een verschuiving stelt GroenLinks voor om het te schrappen uit het herstelplan en het college te vragen het debat voor te bereiden met een notitie.

Ten slotte, wij ontvingen een brief van Stichting Welbevinden Delft over De Border. In tegenstelling tot wat het college stelt, schrijven zij dat dat jongeren in Tanthof wel degelijk belang hechten aan De Border. Hoe kijkt de wethouder hiernaar?

Voorzitter, ik sluit af. Laten wij vooral blijven bouwen aan een gezonde stad!