SW’ers uit heel het land kwamen gisteren naar Delft om zowel te luisteren naar als te reageren op de plannen over hun arbeidstoekomst. Onder leiding van oud-minister Bert de Vries is onlangs een rapport verschenen, onder de titel ‘Werken naar vermogen’.
Dat niet iedereen het eens is met het rapport bleek wel tijdens de door de ABVAKABO FNV georganiseerde en goed bezochte bijeenkomst bij Combiwerk. Veel SW’ers grepen de kans aan om hun belang te verdedigen en verhaalden uit de praktijk. Voorafgaand aan FNV-voorzitter Agnes Jongerius, ABVAKABO-voorzitter Edith Snoey en Commissievoorzitter Bert de Vries, mocht ik de aanwezigen hartelijk welkom heten en een lokale visie op de toekomstplannen geven. In mijn betoog zette ik de begrippen ontwikkelingsmogelijkheden voor iedereen, economische zelfstandigheid via een goede CAO en optimale maatschappelijke participatie centraal. Ik ben zowel enthousiast als kritisch over dit rapport. Blij ben ik met de regierol die de commissie de gemeenten toedicht. Ronduit tegen ben ik tegen de voorstellen om de CAO WSW uit te kleden.
toespraak
Dames en heren, allemaal van harte welkom in Delft. Welkom bij Combiwerk. Welkom aan de vakbondsbestuurders, vakbondsleden, leden van de Tweede Kamer, de heer Bert de Vries, SWmedewerkers uit het hele land en ook aan mensen van de OR en de SW-raad van Combiwerk.
U praat vandaag over de toekomst van de Sociale Werkvoorziening (SW). U doet dit in een protestmanifestatie. Er ligt een advies van de Commissie De Vries en u bent het op zijn minst met een aantal onderdelen van dit advies niet eens. Ik denk dat ik het goed begrepen heb, als ik zeg dat u tegen verdringing bent en opkomt voor de CAO.
Als dat zo is, bent u hier op de goede plek. Laat mij wat over Delft vertellen.
Combiwerk is voor 100% een gemeentelijk bedrijf. Een Delfts bedrijf, dat ook werkt voor drie buurgemeenten. Wij zijn bezig de nieuwe wet Sociale Werkvoorziening te implementeren. Onze SW-raad is al een tijdje aan de slag. Alle mensen die zich daarvoor hebben aangemeld, zijn
geaccepteerd als lid. Ieder afzonderlijk lid functioneert naar eigen kracht. De SW-raad heeft een onafhankelijk voorzitter. De leden krijgen scholing in wet en regelgeving en vergadertechniek. De eerste adviezen aan de gemeentebesturen zijn uitgebracht en opgevolgd.
Intussen is het rapport van de Commissie de Vries verschenen. Op het eerste gezicht kunnen veel ideeën daaruit bij ons op steun rekenen. Waarom? Economische zelfstandigheid is een belangrijk doel in het gemeentelijke sociale en arbeidsmarktbeleid. Wij werken met de methodiek van empowerment. Dat wil zeggen dat we mensen in onze stad mogelijkheden bieden om uitgaande van eigen kracht en kennis om mee te doen aan de samenleving. Aan activiteiten, aan medezeggenschap en aan werk. Wij vinden werk een belangrijk hulpmiddel.
Combiwerk vervult een belangrijke rol als leerwerk- en detacheringsbedrijf en als adviseur en ondersteuner voor reguliere werkgevers.
Combiwerk is momenteel bezig met de kanteling van een SW-productiebedrijf naar een arbeidsontwikkelingsbedrijf. Het bedrijf biedt voor mensen een ideale infrastructuur om zich te
ontwikkelen. We hebben voldoende kennis en ervaring in huis en er zijn passende leerwerkplekken beschikbaar als opmaat voor een reguliere baan.
Vorige week heeft de gemeenteraad van Delft de begroting voor 2009-2013 vastgesteld. En daarin veel extra geld vrijgemaakt om de omslag naar het arbeidsontwikkelingsbedrijf te kunnen maken. En daarmee heeft de gemeenteraad een keuze gemaakt voor de mensen die bij Combiwerk werken of komen werken. Het recht op goede begeleiding en ondersteuning naar maatschappelijke participatie en bij het vinden van passend werk is in Delft belangrijker gemaakt dan het leveren van productie.
Het doet er in Delft niet toe vanuit welke inkomensregeling iemand bij Combiwerk komt. Hij of zij kan een beroep doen op individuele begeleiding, werk op maat en ontwikkeling. Wij hebben er dus geen bezwaar tegen om de inkomensondersteunende maatregelen “op een hoop te gooien,” als wij maar mogen blijven uitgaan van de individuele mogelijkheden van de mensen die bij ons komen werken. Gelukkig worden we in dit proces niet gestoord door voorstellen van de commissie De Vries voor een nieuw stelstel voor de dienstverlening en indicatiestelling.
U begrijpt inmiddels dat de invalshoek Participatie in het advies van de Commissie De Vries mij zeer aanspreekt: mensen zijn welkom als persoon met een eigen achtergrond. Ze krijgen maatwerk zonder etiket. We gaan uit van capaciteiten. Zo gebeurt dat bij Combiwerk.
Wetten als de Wet Werk en Bijstand en de Wet Sociale Werkvoorziening hanteren wij als middelen om het goed te doen. Niet als maatregelen om mensen te verdringen. Wie kan gaat naar buiten, wie beschutting nodig heeft krijgt dat. Nu en ook als de plannen van de Commissie de Vries uitgevoerd worden.
De gemeente Delft vindt het terecht dat de Commissie De Vries kijkt naar de ontwikkelingsmogelijkheden van mensen. Dat past helemaal in ons streven naar empowerment, emancipatie en economische zelfstandigheid. Werknemers worden gestimuleerd.
Maar de Commissie had wat mij betreft verder kunnen gaan, werkgevers stevig kunnen aanspreken op hun verantwoordelijkheid. Steviger dan nu het geval is. Natuurlijk, we hebben het hier niet over flitsende, hoogopgeleide modelwerknemers in maatpakken. Maar wel over loyale en gemotiveerde mensen, die met behulp van onze technieken om vaardigheden te ontwikkelen goed werknemerschap vertonen en daarmee bijdragen aan de groei van de Delftse economie.
Vorige week bracht VNO-NCW een bedrijfsbezoek aan Combiwerk. Daar was ook de directeur van Vacu Vin en van Het beste idee van Nederland, een SBS6-programma over uitvindingen. Hij vertelde enthousiast hoe mensen van Combiwerk geholpen hebben zijn bedrijf op te bouwen.
Binnenkort verhuist hij naar een compleet nieuw gebouw. En hij neemt een dikke honderd mensen mee. Zij gaan op locatie werken, volledig begeleid door onze eigen werkleiders, die ervoor zorgen dat hun situatie veilig blijft. Ook buiten de beschutting van deze muren.
Ik hoop dat meer werkgevers zijn voorbeeld volgen. Niet in de laatste plaats overigens, ook wij als gemeentelijke werkgever.
Dames en heren,
In Delft heeft bijna 10% van de huishoudens een inkomen op het sociaal minimum. Ruim 5% van deze huishoudens heeft geen werk of andere activiteiten buitenshuis. Veel mensen
voelen zich buitengesloten. Vorig jaar hebben zo’n 50 organisaties een Delfts Pact tegen de Armoede ondertekend. ABVAKABO FNV is een van de ondertekenaars.
Samen hebben we het afgelopen jaar veel werk verricht om nieuwe vormen van armoede zichtbaar te maken, zichtbaar voor de rijksoverheid, zichtbaar voor onszelf en zichtbaar voor elkaar. De meeste ondertekenaars beschouwen zichzelf als “niet arm” en hebben hun bijdrage aan het Pact geleverd door een helpende hand te bieden, door materiële maar ook emotionele steun te geven aan mensen in de marge. Dit moet ook gebeuren, het is zinvol.
Vandaag komt u op voor het behoud van de CAO. Ik ben het met u eens. Ik vind de CAO goed, maar niet goudgerand.
We hebben een actief anti-armoedebeleid met een breed palet aan tegemoetkomingen voor mensen met een inkomen tot 130% van de bijstandsnorm. We hangen op de rand van wat mag van de wetgever en doen dat vol overtuiging en toch tegen onze zin. Als lokale overheid zouden wij geen inkomenspolitiek moeten hoeven voeren. Ik vind het geen teken van rijkdom als de rijksoverheid eenmalige uitkeringen van € 50 moet gaan verstrekken, zelfs aan werkende mensen. Dan is er iets mis in de basis. De CAO’s zouden goed moeten zijn, de CAO schoonmaak en beveiliging bijvoorbeeld, zodat het werk in die sectoren loont.
Werk moet lonen.
De Commissie De Vries wijst de gemeenten een sterke regierol toe. Dat is goed. Wij kennen onze inwoners, wij weten de omstandigheden en kunnen daar goed op inspelen. Wij kunnen veranderingen geleidelijk, verantwoord en zorgvuldig invoeren.
Dames en heren. Ik ben erg benieuwd naar uw visie en zal daarom de hele middag hier blijven. Ik wens de huidige en nieuwe staatssecretaris veel wijsheid toe en hoop dat we er met het nieuwe WSW-stelsel samen op vooruit kunnen gaan.
Dank u wel.
Links: