Jarenlang hebben we in Nederland vooral gekeken naar economische groei als een getal — een percentage. En als dat percentage naar 0 daalde, dachten we dat het land stilstond. [lees meer]
Maar, voorzitter, géén groei is niet hetzelfde als stilstand. Het land draait gewoon door. Vaak betekent het wel een verschuiving: het ene groeit, het andere mindert. De invloedrijke econome Mariana Mazzucato zegt het treffend: groei is niet alleen een cijfer, het heeft ook een richting.
En hier, in de Delftse raadszaal, durf ik daar een Delftse draai aan te geven:
economische ontwikkeling is een vector. Een vector heeft een snelheid én een richting, — en die richting bepalen we samen.
Want voorzitter, waar willen we in Delft heen?
Wat betreft de PvdA: Niet naar een economie die het water en de lucht vervuilt, het klimaat ontwricht. Niet naar een systeem waarin mensen — ook vaak arbeidsmigranten — hard moeten ploeteren voor te weinig geld. Niet naar een economie die alleen maar ten goede komt aan een enkeling. Jacques van Marken en zijn vrouw Agneta beseften dat in Delft al een eeuw geleden.
Als PvdA willen wij WEL een stad en een economie waarin iedereen kan meedoen,
waarin ieder talent waarde heeft, en waarin vooruitgang niet alleen wordt gezien in euro’s, maar in brede welvaart: gezondheid, verbondenheid, solidariteit, duurzaamheid, bestaanszekerheid. Delft heeft de kiemen daarvoor al in huis.
Met DSM, TUDelft, en vele innovatieve bedrijven vormen we een netwerk met enorm potentieel. We zijn een kennisstad, verbonden met de industrie van Rotterdam. Een kraamkamer voor slimme maakindustrie — een ecosysteem waar technologie en menselijk vernuft samenkomen.
Een klein jaar geleden had ik een bestuurlijk werkbezoek aan Eindhoven. Dertig jaar geleden kwam die stad in zwaar weer terecht, toen DAF en Philips instortten. Maar ze besloten niet bij de pakken neer te zitten. Gemeente, universiteit en bedrijfsleven sloegen de handen ineen — en bouwden samen aan een nieuwe toekomst.
De les van Eindhoven is helder: werk samen, en die samenwerking loont alleen als je elkaar ook echt iets wilt bieden. Als je ervoor gáát. Met Hoofd, Hart en Buik. En soms juist als je bereid bent iets níet te doen. Ofwel een schurende vraag stellen. Hulp geven als het even tegenzit, En bestaanszekerheid mee wegen.
Het vraagt ook om een cultuur van vertrouwen, gedeelde waarden, en het besef dat niet alles om de korte termijnwinst draait. Vooruitkijken, investeren in mensen, in opleidingen, in de publieke zaak — de res publica.
Voorzitter, als PvdA vinden we dat het is tijd om verder te kijken dan het smalle vizier van het neoliberalisme. Een stadsgenoot is niet óf een klant of een concurrent, maar een medemens.
Samen maak je de stad. En solidariteit is geen ouderwets woord, maar een moderne noodzaak — ook tussen bedrijven, instellingen en bewoners. Dit college maakt werk van Delft. Het kennisdistrict groeit, met kansen ook voor MBO'ers en HBO'ers uit onze eigen stad. De energietransitie komt in Delft wél van de grond. Delft-West ontwikkelt zich zichtbaar en voelbaar.
Samen maken we de stad. Daarom maken we ons als PvdA ook sterk voor de verbetering van de jeugdzorg, met name voor kinderen die hulp het meeste kunnen gebruiken;
aandacht voor dyscalculie. We werken aan sportvoorzieningen, bijvoorbeeld voor Kerkpolder,
Meer ruimte voor de starterslening voor beginners op de woningmarkt.
Soms ook met kleine dingen, zoals doneerringen, geleidelijnen,
We oefenen druk uit voor betere P&R-voorzieningen.
Nu alleen die tram nog, zou ik bijna zeggen. Natuurlijk, er blijven uitdagingen. De gemeente kan niet alles oplossen.
We willen dat alle mensen een inkomen hebben waar ze gewoon van kunnen rondkomen,
dat mensen veel minder afhankelijk zijn van toeslagen,
dat hulp eenvoudiger te krijgen is als het even tegenzit.
We willen dat stikstof echt wordt aangepakt,
dat het stroomnet niet meer verstopt raakt,
Het water in Delft schoner,
dat de lucht in Delft schoner wordt.
We ruiken de Calvé misschien niet meer,
maar diep ademhalen is hier nog niet gezond.
(en soms ook niet op de tramhalte's)
Voorzitter, veel van die oplossingen liggen in Den Haag. Daar moet de sleutel worden omgedraaid. Ik hoop dat onze collega’s daar — we kennen er zeker één van nabij — het landsbelang vooropstellen. En ook de moed tonen om te kiezen voor een duurzame, eerlijke toekomst voor iedereen.
Voorzitter, in Delft werken we samen, en ik zie dat we steeds meer het stadsbelang voorop zetten. Ook hier in de raad doen we dat, meestal niet onverdienstelijk.
Maar er zijn nog stappen te zetten. Zo kunnen we in Delft weer echt geschiedenis maken. Niet door stil te staan bij wat was, maar door met richting, visie en menselijkheid te werken aan wat komt.
De goedgekozen Delftse Vector!
Aan de arbeid!
Dank u wel.
