Afgelopen donderdag 27 september werden in de Delftse Gemeenteraad de algemene beschouwingen gehouden. Wim Bot sprak namens GroenLinks over de cultuur- en stadsvisie, het versterken van het groen in de stad, betere bewonersparticipatie en de kwaliteit van fietsparkeren bij winkelcentra buiten het stadscentrum.

Voorzitter, collega-raadsleden, beste aanwezigen,

Moessonregens in Azië, overstromingen in Afrika, de smeltende Noordpool, veranderingen in Europa: elke dag zien we dat het niet goed gaat met het klimaat. Sinds Al Gore staan het klimaat en het milieu hoog op de politieke wereldagenda. Gisteren was het nieuws dat het klimaat het onderwerp is waarover de Nederlanders zich de meeste zorgen maken. Het nieuwe Nederlandse kabinet wil veel meer doen dan het vorige, al wil GL natuurlijk meer en stelde onze partij een eigen klimaatbegroting op.

Delft tegen de trend in?

Delft lijkt jammer genoeg tegen deze trend in te gaan. In 1998 liepen we voorop, door ambitieuze doelstellingen op het gebied van lokaal klimaatbeleid te formuleren. Inmiddels lijkt het college last te krijgen van de wet van de remmende voorsprong. De Schwung is eruit. In de programmabegroting schrijft u dat u wil vasthouden aan de doelstellingen (jaarlijks 33.500 ton minder CO2-uitstoot), maar u schuift maar liefst de helft van het gereserveerde investeringsbedrag (2,6 miljoen euro) over de planperiode heen. GL vindt dat we dat niet kunnen maken. Wij vragen dan ook een harde toezegging van het college om binnen een half jaar uitgewerkte plannen voor de volgende fase van het klimaatbeleid voor te leggen. Denk daarbij alleen maar aan het energiezuinig maken van de bestaande woningvoorraad. Dan kunnen we de middelen in de volgende begroting weer naar voren schuiven in de planning. Nú vertragen is ècht een fout politiek signaal!

College op stoom

Voorzitter, gelukkig zijn we over de begroting als geheel een stuk positiever. Het college begint op stoom te komen. Er is een substantieel bedrag voor nieuw beleid gevonden, zodat over de hele linie gewerkt kan worden aan de wensen uit het coalitieakkoord. We krijgen meer en meer zich op de armoede in de stad en gaan er over de volle breedte meer tegen doen, samen met zestig maatschappelijke partners die het pact tegen de armoede vorige week hebben ondertekend. De norm voor de bijzondere bijstand gaat omhoog naar 130%. Mensen mogen nu zelf het reïntegratiebureau uitkiezen waarbij ze een traject gaan volgen. Ondanks aanvankelijke scepsis in de stad èn in de raad ligt er nu een beleidsplan WMO waarmee we prima voor de dag kunnen komen, met een volwaardig persoonsgebonden budget voor de huishoudelijke zorg. We gaan terecht meer doen aan jongerenparticipatie. Voor de speeldernis in Wippolder/TU-Noord en nog een tweede bewaakte speeltuin is geld gereserveerd, ruimte voor kinderen staat hoger op de agenda dan ooit. Het bomenbeleid wordt ingrijpend verbeterd zodat we de vermindering van het aantal bomen kunnen stoppen. Er komt een integrale visie op het gebied van groen en openbare ruimte, een visie waar we bij motie vorig jaar om hebben gevraagd.

Mooie cultuurvisie

Voorzitter, er ligt ook een mooie, ambitieuze cultuurvisie. GL is daar hartstikke enthousiast over. Van ons had u de ambities daarin nu al mogen concretiseren door geld op te nemen voor de proeftuinontwikkeling op de Schieoevers en voor het versterken van de podia. Wij vonden de ja, maar-reactie die wij van een aantal fracties hoorden over de cultuurvisie heel teleurstellend. Daaruit blijkt een onderschatting van de enorme dynamiek die er de laatste jaren bij culturele en creatieve partners in de stad op gang is gekomen. Diezelfde onderschatting en gebrek aan ambitie zien we ook – het spijt ons dat te moeten zeggen – bij de botte reacties van een aantal fracties op het faillissement van het Vermeercentrum. Ze reageren als Zeeuw Meisje, zo zuunig: geen cent teveel hoor! GL vindt dat we samen met de andere geldschieters juist alles op alles moeten zetten om een doorstart mogelijk te maken. Als we als stad niets doen met Vermeer maken we onszelf ronduit belachelijk. Voorzitter, wij stellen voor dat er vanuit alle partijen die het centrum mogelijk hebben gemaakt een commissie van wijze mannen en vrouwen komt die de mogelijkheden op een rijtje zet.

Stadsvisie

De cultuurvisie is voor ons een mooi, zelfbewust en ambitieus onderdeel van de stadvisie. Gelukkig gaan we binnenkort samen met de stad eindelijk aan de slag met die stadsvisie. Bij de kadernota hebben we al gezegd dat wij de oproep van commissaris Franssen serieus nemen: Delft moet zijn ambities duidelijk maken, anders vissen we achter het net. Een paar specifieke invalshoeken en thema’s die GroenLinks daarbij graag wil noemen zijn – in telegramstijl:

  • meervoudig grondgebruik, onder meer door ondergronds parkeren en slimme ondertunneling of overkapping van de grote verkeersaders A13, Kruithuisweg en Provinciale Weg;
  • meervoudig gebouwgebruik;
  • innovatie in en een werkgelegenheidsplan voor de zorgsector, zodat die niet bezwijkt onder een toekomstig personeelstekort;
  • groen in de compacte stad.

Voorzitter, een ambitieuze nieuwe stadsvisie wordt door anderen alleen maar serieus genomen wanneer we de strategische projecten voor de stad (allereerst de Spoorzone) voortvarend kunnen realiseren, zonder onszelf voorbij te rennen. Voortdurend bijstellen en faseren (ook van deelfases) is nodig: niet alleen om de begroting op orde te houden, maar vooral ook om voldoende prioriteit in aansturing en uitvoering te kunnen geven aan de grote projecten die voor Delft van doorslaggevend belang zijn.

Eigen voorstellen

Op enkele onderwerpen willen wij verder inzoomen. Dat leidt tot een motie, een initiatiefvoorstel en twee amendementen.

Groen versterken

Wij zien een enorme uitdaging om te komen tot een aanscherping van onze visie op de compacte stad en de rol van groen en speelruimte daarin. We hebben daar het afgelopen jaar veel discussies over gehad, in de raad, met het college en met bewoners. Denk alleen aan TU-Noord, Voorhof-Zuidwest, de Hammenpoort en het bomenbeleid. We gaven wethouder Koning en het college zojuist complimenten met serie prima voorstellen. We denken graag veder mee in die richting. Uit de evaluatie van het bomenbeleid blijkt dat we de afgelopen jaren te maken hebben gehad met een forse afname van het aantal bomen. We moeten nadenken over de vraag waar we mogelijkheden zien om bomen te planten en/of het groen te versterken. Daarbij gaat het niet alleen om recreatief groen, maar ook om ecologisch groen. We hebben twijfels of de uitvoering van het ecologieplan wel bevredigend is en zullen daar binnenkort op terugkomen. Concreet doen we nu twee voorstellen. We willen een ecoloog op een rijtje laten zetten waar in de stad meer bomen en groen mogelijk zijn. Daartoe dienen we een amendement in. Verder hebben we een idee om onze eerder uitgesproken wens naar een stadspark in de binnenstad te realiseren. Wie heeft er tijdens het werkbezoek aan Breda niet genoten van de groene hofjes die als oases van rust opduiken in de drukke binnenstad? Voor het oude bibliotheekpand en het gebied eromheen is nog geen invulling. Wat ons betreft maken we daar een stadspark in combinatie met woningbouw. We dienen hierbij samen met STIP een motie in om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn. In de bijlage staan een aantal inspirerende, innovatieve voorbeelden om duidelijk te maken in welke richting we denken.

Betere bewonersparticipatie bij stedelijke ontwikkeling

Bij de ruimtelijke ontwikkelingsplannen hebben we ook intensief te maken gehad met bewonersorganisaties. Uit hun reacties blijkt een grote, al lang bestaande onvrede over hun betrokkenheid bij het opstellen van ontwikkelingsplannen en bestemmingsplannen. Terecht of niet: die onvrede moet ons aan het denken zetten. Natuurlijk: de gemeente organiseert avonden voor bewoners en houdt zich keurig netjes aan de inspraakprocedures in de Wet op de Ruimtelijke Ordening. Maar bewoners hebben en houden toch vaak het idee dat de plannen voor een belangrijk deel al bepaald zijn door gemeente en ontwikkelaars, dat de inspraak een wassen neus is. Wij willen de betrokkenheid van bewoners bij stedelijke ontwikkelingsplannen in een eerder stadium handen en voeten geven. In Etten-Leur zijn bewoners vanaf het begin van de planontwikkeling verplicht in een werkgroep of klankbordgroep betrokken. Als deelnemers het niet eens worden over de kaders, volgt daarover eerst politieke besluitvorming. Een dergelijk model lijkt ons ook voor Delft de moeite waard. Graag horen wij daarop de reactie van het college en van de andere fracties. Wij zijn van plan een initiatiefvoorstel op te stellen en verzoeken andere fracties daaraan mee te doen.

Fietsparkeren bij winkelcentra

Tenslotte, voorzitter. Het valt ons op dat de fietsvoorzieningen bij winkelcentra en supermarkten in de wijken in Delft fietsstad vaak onder de maat zijn: veel te weinig klemmen, bovendien vaak van slechte kwaliteit. Waarom moeten fietsers buiten de binnenstad hun fiets zetten in klemmen die je voorwiel beschadigen en waar je bovendie je fiets niet aan vast kunt zetten? Wie wil bereiken dat nog meer mensen op de fiets boodschappen doen, moet ervoor zorgen dat je je fiets goed en comfortabel kunt stallen. We dienen dan ook een amendement in om in de hele stad een forse inhaalslag te kunnen maken.